Duiken in Nederland: de mooiste verborgen parels op een rijtje

www.gelderlander.nl  Lisa Hissink >

Duikers bij het wrak ‘Poseidon’ in de Boschmolenplas bij Heel (Midden-Limburg). © Silvia Waajen

Duiken in Nederland: de mooiste verborgen parels op een rijtje

Oude scheepswrakken en paarse zeesterren: onder het bruinige Nederlandse wateroppervlak huizen verborgen parels die je als duiker gezien moet hebben. Wij zetten een paar mooie duikstekken op een rij.

In ons land worden naar schatting een kleine miljoen duiken per jaar gemaakt. Toch heeft de duiksport volgens Bert Vos (54), bestuurslid bij de Nederlandse Onderwatersport Bond nog niet de allure die ze verdient. ,,In het buitenland zie je onder water spectaculaire objecten en dieren, in Nederland is er meer aandacht voor het kleinere leven. Dat is bijzonder en rustgevend’’, vindt de Rotterdammer. ,,De Nederlandse zeeën en plassen zijn niet grauw en saai. Het is anders dan in tropische wateren, maar zeker niet minder mooi’’, vertelt hij gepassioneerd.

Burghsluis, Zeeland

Waar: Havenplateau 1, Burghsluis
Faciliteiten: Bankjes, restaurant, douche, trap en toilet
Kosten: Gratis
Meer informatie: duikersgids.nl/burghsluis-oostbout

De Zeeuwse wateren zijn volgens Vos een walhalla voor duikers in Nederland. Er zijn meer dan honderd duikstekken in Zeeland (onder meer bij de Zeelandbrug, in de Oosterschelde en de Grevelingen) maar de mooiste is volgens de duikliefhebber toch wel het gebied bij Burghsluis. ,,Via een trappetje ga je te water en daal je af naar 10 à 12 meter diepte. Je moet een beetje mazzel hebben, want het zicht is niet altijd goed. Maar als je geluk hebt, is er een heuse zeebloementuin zichtbaar. Tussen de zeeanemonen en zeeanjelieren krioelen onder meer noordzeekrabben, zeesterren, gehoornde slijmvissen en allerlei soort slakken.’’

De Kruisers, Noordzee

© Silvia Waajen

Waar: Vertrekpunt onder andere Scheveningse haven
Voorzieningen: Verschilt per schip
Kosten: Vanaf 100 euro
Meer informatie: stimon.org/zelf-de-noordzee-op

,,Een geschiedenisboek dat tot leven komt”, zo omschrijft Rogier Visser (44) zijn favoriete duikspot De Kruisers. De Haagse duikinstructeur zou het liefst op een boot op de Noordzee wonen, zo enthousiast is hij over het gebied. De Kruisers zijn drie Engelse schepen die op 22 september 1914 werden beschoten door een Duitse onderzeeër. De schepen zonken en heel veel bemanningsleden overleden, 1459 om precies te zijn. De lichamen werden geborgen, maar de wrakken liggen er nog.

Om daar te komen, moet je met of via een organisatie een boot huren. Na ruim drie uur varen vanuit Scheveningen wordt de boot aangelegd en gewacht op het juiste moment om af te dalen. Eenmaal beneden zijn er naast noordzeekrabben, kreeften, kabeljauw en andere vissen nog veel spullen van vroeger te vinden. Zo liggen op de bodem kogelhulzen, granaten en kistjes uit de voormalige voorraadkamer. Die geschiedenis en authenticiteit is precies wat duiken in de Noordzee volgens Visser zo bijzonder maakt. ,,De meeste wrakken in het buitenland zijn neergelegd. In de Noordzee liggen échte wrakken. Als ik in de Noordzee duik, zie ik die mannen voor me die hier vochten en gestorven zijn. Dan duik ik met respect en ontzag.’’

Vinkeveense Plassen, Utrecht

Waar: Braambrugse Zuwe 143B, Vinkeveen
Voorzieningen: Duikcentrum, toilet, kleedruimte, vulautomaat en restaurant
Kosten: 7,50 euro. Let op: vergunning verplicht!
Meer informatie: airdiving.nl

Als Visser niet in zout water te vinden is, gaat hij naar de Vinkeveense Plassen. Duikstek Zandeiland 4 is een populaire plek onder duikers, en niet zonder reden. ,,Het is de ultieme plek om laagdrempelig te beginnen met duiken, maar voor mij ook om zonder veel gedoe te duiken met vrienden.’’

Boschmolenplas. © Silvia Waajen

Door de zandgrond is er over het algemeen goed zicht en er zijn baarzen, snoeken, karpers en zoetwaterkreeftjes te zien. Door het uitgebreide onderwaterparcours, dat onder meer bestaat uit een baggerschuit, kotter en speeltoestellen, is Zandeiland 4 ook voor gevorderde duikers geschikt. De grootste trekpleister voor beginnende duikers blijft volgens de duikliefhebber de oude schoolbus waarvan de ruiten zijn verwijderd, zodat duikers in en uit de het voortuig kunnen.

Boschmolenplas, Limburg

Waar: Bosmolenweg 3, Heel
Voorzieningen: Duikcentrum, kiosk, kleedruimte, spoelkraan, terras, verhuur, freedive platform en vulstation.
Kosten: 10 euro
Meer informatie: duiklocatieboschmolenplas.nl

In deze zoetwaterplas in Midden-Limburg komt iedere duiker aan zijn trekken. Op de bodem bevinden zich meerdere wrakken, oefenplateaus, een beeldentuin en in het heldere water vind je onder meer aasgarnalen, mosselen, karpers, snoeken en baarzen. ,,Het is vergelijkbaar met vogelspotten, maar dan met waterdieren’’, vertelt Silvia Waajen (55), ziekenhuismedewerkster en onderwaterfotograaf. ,,In de kleiwand, die wij Grand Canyon noemen, zitten bijvoorbeeld heel veel kleine kreeftjes en visjes verscholen. Hoe langer ik ernaar kijk, hoe meer soorten ik herken. Als ik mijn foto’s aan niet-duikers laat zien, geloven zie niet dat dit moois in de Nederlandse wateren te vinden is.’’

Duiktips en -regels

Duiken is niet zonder gevaar. De Nederlandse Onderwatersport Bond heeft daarom de volgende tips opgesteld om de veiligheid van jezelf, andere watergebruikers en de natuur zoveel mogelijk te waarborgen.

-Duik binnen de limieten van je duikbrevet en ervaring.

-Als je al in het buitenland gedoken hebt en voor het eerst in Nederland gaat duiken, informeer je dan goed over de omstandigheden. Die zijn anders dan in tropisch water. Het wordt daarom aangeraden je eerste duik(en) onder begeleiding van een duikgids te maken.

-In tropisch water kun je tientallen meters ver kijken, in Nederland kan dat niet. Let daarom goed op wat er op de bodem tussen de stenen en planten voor leven voorkomt.

-Plan je duik en duik je plan.

-Bespreek de duik met je buddy en doe een buddycheck.

-Doe altijd een controle van de duikplek voordat je gaat duiken (bijvoorbeeld met een Check-de-Stek checklist van de Nederlandse Onderwatersport Bond).

-Plaats een duikvlag zodat andere watergebruikers weten dat er duikers onder water zijn en daar rekening mee kunnen houden.

– Raak niks aan, respecteer de natuur.